گزارش علمی مهر؛
تازه ترین پیشبینی محققان از آینده كرونا
به گزارش گروه هوش مصنوعی آغاز واکسیناسیون کووید۱۹ در جهان خیلی از مردم را به تغییر شرایط فعلی امیدوار کرده است. محققان هم تلاش دارند با اتکا به پژوهشها و پاندمی های پیشین وضعیت ویروس در آینده را پیشبینی کنند.
به گزارش گروه هوش مصنوعی به نقل از مهر، اندکی بیشتر از یک سال از شیوع کووید ۱۹ در سرتاسر جهان می گذرد. کم و بیش تمام کشورهای جهان به این بیماری آلوده شده اند، در نتیجه قرنطینه، دورکاری و استفاده از ماسک و فاصله گذاری اجتماعی به هنجاری در زندگی امروز تبدیل گشته اند. طی یک سال قبل تلاش ها برای جلوگیری از شیوع این بیماری فقط به اقدامات احتیاطی محدود نشد، علاوه بر تلاش جهت تولید واکسن های کارآمد، انواع و اقسام اپلیکیشن های ردیابی و هشدار، تحقیقات گسترده روی داروهای موجود (جهت تغییر کاربری و درمان کرونا) و همینطور توسعه داروهای جدید برای این منظور انجام شد.
با این وجود هرچند طی بازه گفته شده دانشمندان دستاوردهایی داشتند و چند واکسن کارآمد تولید شد، اما از طرف دیگر شرایط واکسیناسیون، رفتار و جهش های ویروس کرونا نظر کارشناسان را درباره آینده این بیماری و زمان ریشه کن کردن آن بارها تغییر داد. در همین راستا رویترز در گزارشی در این زمینه می نویسد: خیلی از کارشناسان در سرتاسر جهان پیشبینی های کریس موری یکی از کارشناسان بیماری در دانشگاه واشنگتن درباره میزان گسترش عفونت و مرگ های ناشی از کووید ۱۹ دنبال می کردند. اما او هم دیدگاه خویش را درباره مسیر پاندمی کووید ۱۹ تغییر داده است. او تا همین اواخر امیدوار بود تولید چند واکسن کارآمد به کشورها کمک نماید تا ایمنی دسته جمعی به وجود بیاورند یا زنجیره انتقال را به وسیله واکسیناسیون و همینطور تولید آنتی بادی در بدن افراد (در نتیجه ابتلاء به عفونت) حذف نمایند. اما ماه گذشته اطلاعات آزمایش بالینی واکسنی در آفریقای جنوبی نشان داد امکان دارد روی شیوع شاخه ویروس کرونا مؤثر باشد و تأثیرگذاری واکسن را کم کند. او حالا مشغول آپدیت مدلهای خود است تا پیشبینی های جدیدی عرضه کند.
واکسن ها نویدبخش آینده ای بهتر
از سوی دیگر این نشریه مصاحبه ای با ۱۸ متخصص انجام داده که از نزدیک پاندمی را رصد می کنند یا مشغول کنترل تأثیرات آن هستند. این مصاحبه حاکی از اتفاق نظر جدیدی میان محققان است. خیلی از آنها معتقدند تأیید واکسن های جدید با کارآمدی بالای حدود ۹۵ درصد در اواخر سال قبل امیدها برای بهبود وضعیت فعلی را افزایش داده است. البته آنها حالا معتقدند ویروس کرونا بعنوان یک ویروس بومی (اندمیک) باقی می ماند و در جوامع مختلف شیوع می یابد. بنا بر این محققان معتقدند افراد (به خصوص عده ای که در معرض ریسک بالای ابتلاء قرار دارند) باید همچنان اقداماتی مانند استفاده از ماسک و اجتناب از اماکن شلوغ را در بازه های شیوع کووید ۱۹ انجام دهند.
برخی محققان اذعان می کنند احتمال دارد چشم انداز شرایط بهبود یابد. واکسن های جدید با سرعت بی سابقه ای توسعه یافته اند و بنظر می رسد حتی در صورت ابتلای فرد به شاخه های جدید از بستری شدن بیماران و مرگ و میر جلوگیری می کنند. خیلی از توسعه دهندگان واکسن حالا مشغول توسعه دوزهای یادآور و واکسیناسیون جدیدی هستند که در مقابل شاخه های جدید کارآمدی بیشتری داشته باشد. از آغاز ۲۰۲۱ میلادی نرخ ابتلاء به کووید ۱۹ در خیلی از کشورها کاهش یافته و همینطور شدت بیماری و بستری شدن میان گروه افراد واکسینه شده، به شدت کاهش یافته است.
از سوی دیگر نشریه نیچر در ماه ژانویه از بیشتر از ۱۰۰ ایمونولوژیست، محقق بیماریهای عفونی و ویروس شناسی که روی ویروس کرونا تحقیق می کردند درباره امکان از بین بردن ویروس، سوالاتی پرسید. حدود ۹۰ درصد آنها معتقد بودند ویروس کرونا در نهایت بومی خواهد شد به عبارت دیگر این ویروس همچنان در جوامع وجود خواهد داشت.
ویروس کرونا بومی می شود
مایکل اوسترهولم یکی از ویروس شناسان دانشگاه مینه سوتا در مینیاپولیس می گوید: از بین بردن این ویروس در جهان شبیه ساختن یک جاده سنگ فرش روی ماه است. این کار کاملاً غیرواقعی است. اما ناتوانی در از بین بردن ویروس به معنای آن نیست که مرگ و میر، بیماری یا قرنطینه اجتماعی در مقیاس و گستره فعلی ادامه خواهد یافت. شرایط آینده تا حد زیادی به تحول ویروس و نوع ایمنی بستگی دارد که مردم از راه ابتلاء به ویروس یا واکسیناسیون به دست می آورند. آنفلوانزا و چهار ویروس کرونای انسانی که به ایجاد سرماخوردگی منجر می شوند، هم بومی هستند. اما ترکیب واکسن های سالانه و ایمنی به دست آمده از راه ابتلاء به معنای آن است که جوامع می توانند مرگ و میر و بیماریهای فصلی را بدون احتیاج به قرنطینه، ماسک یا فاصله گذاری اجتماعی تحمل کنند.
ایجاد مناطق کووید صفر
بیش از یک سوم پاسخگویان به پرسشنامه نیچر هم معتقد بودند امکان حذف ویروس کرونا در بعضی مناطق و ادامه آن در بعضی جوامع دیگر وجود دارد. اما اگر بیشتر مردم واکسینه شوند، ایمنی دسته جمعی ایجاد می شود و در نتیجه امکان دارد ریسک شیوع کم شود. «کریستوفر دای» یکی از اپیدمیولوژیست های دانشگاه آکسفورد در انگلیس می گوید: حدس می زنم کووید ۱۹ در بعضی کشورها از بین برود، اما در بعضی مناطقی که پوشش واکسیناسیون و اقدامات بهداشتی کافی نبوده است، ریسک شیوع ادامه دار (و حتی گسترش فصلی آن) وجود خواهد داشت.
شدت علایم بیماری کاهش می یابد
برخی محققان معتقدند ویروس کرونا در جوامع ماندگار می شود اما هنگامی که مردم نسبت به آن ایمن شوند، علایم بیماری شدید نخواهد بود.
محققان باتوجه به رفتار ۴ ویروس بومی کرونا به نامهای OC43، 229E، NL63 و HKU1، این نتیجه گیری را اعلام نموده اند. حداقل ۳ مورد از این ویروس ها صدها سال است در جوامع انسانی وجود دارند. دو مورد آنها هم مسئول ۱۵ درصد عفونت های تنفسی به حساب می آیند. جنیفر لاوین محقق بیماریهای عفونی در دانشگاه ای موری در آتلانتا و همکارانش، با بهره گیری از اطلاعات در ارتباط با تحقیقات پیشین مدلی توسعه داده اند که نشان میدهد چگونه کودکان پیش از سن ۶ سالگی با این ویروس ها روبرو می شوند و نسبت به آنها ایمن می شوند. البته این ایمنی به سرعت از بین می رود و برای جلوگیری از ابتلای باردیگر کافی نیست. اما بنظر می رسد از بیمار شدن بزرگسالان جلوگیری می کند. حتی در کودکان علایم در ارتباط با اولین بار ابتلاء معتدل است.
به گفته دانیلا ویسکوپف یکی از ایمونولوژیست های انستیتو لاجولا ایمونولوژی در کالیفرنیا، هنوز مشخص نیست ایمنی نسبت به ویروس کرونای جدید هم به همین شیوه عمل می کند یا خیر. اما تحقیقی وسیع از افرادی که به کووید ۱۹ مبتلا شده اند، نشان میدهد سطح آنتی بادی های خنثی کننده بدن آنها (که از ابتلای باردیگر جلوگیری می کند) بعد از ۶تا۸ ماه کاهش پیدا می کند. اما بدن آنها سلول های حافظه B می سازد که در صورت ایجاد عفونت جدید می توانند آنتی بادی بسازند. سلول های ایمنی «تی»(T) هم می توانند سلول های مبتلا به ویروس را حذف نمایند.
واکسن ها و ایمنی دسته جمعی
کشورهایی که واکسیناسیون کووید ۱۹ را شروع کرده اند، بزودی شاهد کاهش شدت ابتلاء به این بیماری خواهند بود. اما مدت زمان بیشتری طول می کشد تا میزان تأثیرگذاری واکسن ها کاهش مسری بودن بیماری را نشان دهد. اطلاعات آزمایش های بالینی نشان میدهد واکسن هایی که از عفونت های دارای علامت جلوگیری می کنند، احتمالاً اجازه انتقال ویروس در افراد را هم نمی دهند. اگر واکسن از انتقال بیماری پیشگیری کند و در صورتی که برای شاخه های جدیدتر هم کارآمد باشد، احتمالاً ویروس در بعضی مناطق که تعداد کافی از جمعیت واکسینه شده اند، از بین می رود.
طبق مدلی که آلکساندار هوگان و همکارانش در امپریال کالج لندن توسعه داده اند، واکسنی که ۹۰ درصد در انتقال بیماری کارآمد باشد باید حداقل به ۵۵ درصد جمعیت تزریق شود تا بطور موقت ایمنی دسته جمعی به وجود آورد. البته باید قوانینی مانند فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک، دورکاری اجرا شود تا میزان انتقال تحت کنترل باشد. در صورتیکه اقدامات اجتماعی حذف شود، برای ایجاد ایمنی دسته جمعی، واکسن باید به ۶۷ درصد جمعیت تزریق شود. اما اگر میزان انتقال بیماری به سبب شیوع شاخه ای جدید از ویروس رشد کند یا اگر تأثیرگذاری واکسن جهت جلوگیری از انتقال بیماری کمتر از ۹۰ درصد باشد، پوشش واکسیناسیون در جمعیت باید بیشتر شود.
با مرور زمان دردسر کرونا کمتر می شود
در سال ۱۹۱۸ میلادی همه گیری آنفلوانزا بسیار فراگیر شد و میلیونها نفر را قربانی کرد. این بیماری توسط نوعی ویروس به نام آنفلوانزاA به وجود می آمد که در پرندگان وجود داشت. از آن زمان تابحال تقریباً تمام موارد آنفلوانزاA از همان ویروس سال ۱۹۱۸ به وجود آمده اند. ویروس های بعدی که در سرتاسر جهان و هر ساله شیوع می یابند. پاندمی های آنفلوانزا زمانی اتفاق می افتند که ویروس میان جمعیت تازه و ناشناخته باشد. اما زمانیکه همه گیری فصلی شود، بخش اعظم جمعیت نسبت به آن ایمن خواهند بود. جس بلوم یکی از زیست شناسان تکامل مرکز تحقیقات سرطان فرد هاچینسون در سیاتل اعتقاد دارد ویروس کرونا هم چنین مسیری را طی می کند. او می گوید: تصور می کنم با گذر زمان ویروس کرونا مشکلات کمتری ایجاد نماید و شبیه آنفلوانزا شود.
برخی دیگر از محققان معتقدند این ویروس به شکل یک الگوی فصلی در می آید که مانند آنفلوانزا زمستان هر سال شیوع می یابد. البته بنظر می رسد آنفلوانزا بسیار سریع تر از ویروس کرونای جدید جهش می یابد و در نتیجه سیستم دفاعی بدن را دور می زند. بنا بر این است که فرمول واکسن های این بیماری باید هر سال باردیگر تعیین شود، اما در مورد کووید ۱۹ احتمالاً به چنین فرایندی نیاز نباشد.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب